نقش آزاد¬راه تهران - شمال بر توسعة سکونتگاههای روستایی
الموضوعات :
1 - دانشیار دانشگاه آزاد واحد یادگار امام
الکلمات المفتاحية: آزادراه تهران ـ شمال توسعه سکونتگاههای روستایی محیط زیست روش AHP. ,
ملخص المقالة :
توسعه پایدار، مؤلفه های مختلف: اقتصادی، اجتماعی، توریستی، کالبدی و زیست محیطی را دربرمی گیرد. یکی از ارکان مهم در این رابطه، تغییر و تحولات کالبدی و کاربردی اراضی و ایجاد بسترهای حمل ونقل و تأثیر آن بر سکونتگاههای روستایی است. لذا، بسیاری از نقاط کشورمان به خاطر این گونه تغییرات، دچار تحولات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شده اند. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر ایجاد آزاد راه تهران - شمال بر توسعه روستاها و سکونتگاههای مسیر و تعیین و ارایه راهکارهای مناسب در زمینه های: زیست محیطی، جمعیتی، اکولوژی جانوری، ساختار اجتماعی، صنعتی، خدماتی، مراتع و جنگل ها، زمین شناسی، کشاورزی، اراضی، دامپروری، گردشگری، ساختار اقتصادی، ترافیکی و حمل ونقل و مدیریت، با بهره گیری از روشAHP می باشد. در فرضیه تحقیق مطرح می شود که آزادراه تأثیرات مثبتی را بر سکونتگاههای روستایی مسیر عبور می گذارد و نیز اثرات و تغییرات زیست محیطی را برای ناحیه تحت نفوذ ایجاد می کند. روش تحقیق حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی است و از روش مطالعات میدانی در قالب مشاهده و... استفاده شده است. چنین نتیجه گیری می شود که بسیاری از روستاهای مسیر که در بن بست قرار داشتند و تنها از طریق راه های محلی به سایر روستاها، دهستان ها، بخش ها و شهرها منتهی می شدند، پس از احداث آزادراه و سیر تکاملی آن، به شریان اصلی وصل شده و این جریان ضمن این که خود تحولات چشمگیری را در نواحی تحت نفوذ به همراه دارد، کمترین آسیب زیست محیطی را نیز درپی خواهد داشت.
1. ازکیا، مصطفی؛ غفاری، گلامرزا (1383)، توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران، نشر نی.
2. ازکیا، مصطفی(1384)، معرفی جامعه¬شناسی روستایی، تهران، انتشارات اطلاعات؛
3. اطلس ایران (1387)، نقشه، مقیاس 1:1000000، تهران، ناشر مؤسسه گیتاشناسی؛
4. تودارو، مایکل (1370)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلام¬علی فرید، مؤسسه علمی تهران؛
5. رضوانی، محمدرضا (1390)، برنامه¬ریزی توسعه روستایی در ایران، انتشارات قومس؛
6. مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی، سال 1380؛
7. سالنامه حمل¬ونقل (1381)، دفتر فناوری اطلاعات، وزارت حمل¬ونقل و ترمینال¬های کشور؛
8. سعیدی، عباس (1389)، بنیان¬های جغرافیای روستایی، تهران، ناشر سمت؛
9. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (1356)، نقشه¬ها و عکس¬های هوایی، 1:25000و سازمان ملی نقشه¬برداری؛
10. سازمان نقشه¬برداری(1359)، نقشه منطقه مورد مطالعه، مقیاس 1:500000؛
11. سازمان حفاظت محیط¬زیست، تهران (1387)؛
12. شرکت تهران - بزرگراه شمال (1383)، طرح توپوگرافی مسیر بزرگراه 1:2000 .
13. شرکت ملی نفت ایران (1353)، 1،000،000 نقشه، مقیاس نقشه زمین¬شناسی 1:1000000 شمال شرق ایران؛
14. فلاح¬تبار، نصراله (1388)، بنیان¬های جغرافيايی و نظام حمل¬ونقل زمينی ايران، انتشارات سازمان جغرافیايی ارتش؛
15. فرهنگ جغرافیایی آکسفورد، 1997؛
16. قلی¬نیا، جواد، 1389، توسعه روستایی ایران، 1377-1373، مجله جهاد، شماره 231 -230؛
17. مهندسین مشاور Pars - Union Road، با استفاده از داده¬های 1371 تا1376؛
18. مهندسین مشاور پارس (1373)، اتوبان تهران- شمال، مطالعات مختصر - جاده اتحادیه؛
19. مهندسین مشاور پارس،1383؛
20. مهندسین مشاور تحقیق و توسعه،1375؛
21. مهندسین مشاور زاوه،1387؛
22. Saaty، T.L.،(1980)، “روند سلسله مراتب تحلیلی”، McGraw-Hill، نیویورک.